Główne nurty psychoterapeutyczne – czym się charakteryzują? Jaki wybrać?

Chcesz skorzystać z pomocy psychoterapeuty? Przy wyborze specjalisty zwróć uwagę nie tylko na jego kwalifikacje i doświadczenie, ale również nurt psychoterapeutyczny, w którym pracuje. Dlaczego to tak ważne? Czym charakteryzują się główne nurty psychoterapeutyczne i jak wybrać właściwy?

Nurt psychoterapeutyczny – co to? Definicja i główne rodzaje

 Nurt psychoterapeutyczny to zespół koncepcji wyjaśniających powstawanie i utrzymywanie się trudności i zaburzeń psychicznych oraz technik ich leczenia. Wyznacza on kierunek psychoterapii i ma wpływ na przebieg spotkań z psychoterapeutą. Determinuje również to, jakie kwestie będą na nich omawiane.

Aktualne istnieje około czterystu odmiennych podejść psychoterapeutycznych i stale rozwijają się nowe. To konsekwencja ciągłej ewolucji poszczególnych teorii w związku z nieustanną wymianą doświadczeń pomiędzy psychoterapeutami i pojawianiem się nowych wyników badań z zakresu psychologii.

Spośród całej gamy podejść wymienić można kilka głównych nurtów psychoterapeutycznych. To m.in.:

• nurt poznawczo-behawioralny,
• nurt humanistyczno-egzystencjalny,
• psychoanaliza (psychoterapia analityczna),
• nurt psychodynamiczny,
• nurt systemowy.

Każdy z tych nurtów psychoterapeutycznych został uznany naukowo i ma udowodnioną skuteczność w leczeniu trudności i zaburzeń psychicznych. Czym jednak konkretnie się odznacza? Przedstawiamy krótką charakterystykę wraz z informacją, do kogo jest kierowany.

Nurt poznawczo-behawioralny

Zakłada, że o zachowaniu jednostki decyduje sposób jej myślenia o sobie i swojej roli w świecie. Skupia się na trudnościach, których pacjent doświadcza „tu i teraz”. Uczy technik i umiejętności radzenia sobie z problemami, tak aby zapobiec ich nawrotom po zakończeniu terapii. Psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym ma na celu zmianę sposobu zarówno myślenia, jak i zachowania. Zazwyczaj trwa od kilku do kilkunastu tygodni. Kierowana jest do osób, które borykają się z takimi problemami, jak:

• depresja,
• lęk napadowy,
• fobie,
• bulimia,
• zaburzenia obsesyjno-kompulsywne,
• zespół stresu pourazowego (PTSD).

Nurt humanistyczno-egzystencjalny

Pomaga jednostce się rozwijać poprzez zwiększenie świadomości wobec jej roli i udziału w aktualnej sytuacji życiowej. Głównym narzędziem w psychoterapii w nurcie humanistyczno-egzystencjalnym jest autentyczna relacja z empatycznym i akceptującym terapeutą, który wraz z osobą, której pomaga, szuka odpowiedzi na nurtujące ją kwestie.

Nurt humanistyczno-egzystencjalny to uniwersalne podejście, które jest kierowane do większości osób potrzebujących wsparcia (za wyjątkiem cięższych chorób psychicznych, takich jak schizofrenia). Niemniej szczególnie dobrze sprawdza się w przypadku:

• trudności w relacjach interpersonalnych,
• niskiej samooceny,
• odczuwania niepokoju, smutku i poczucia pustki.

Psychoanaliza (psychoterapia analityczna)

Zapoczątkowana przez Zygmunta Freuda, zakłada, że istnieją nieświadome konflikty, które determinują osobowość i zachowanie pacjenta. Jednym z jej elementów jest analiza przeniesienia. W jej ramach psychoterapeuta pozwala na swobodny przepływ uczuć, które w nim powstają, do pacjenta. Pozwala to ujawnić ukryte konflikty i wzorce zachowań. Psychoanaliza to terapia długoterminowa kierowana do osób, które doświadczają takich problemów jak:

• nerwica,
• zaburzenia lękowe,
• zaburzenia osobowości,
• depresja.

Nurt psychodynamiczny

Koncentruje się na procesach, które dzieją się w umyśle jednostki nieświadomie. Ujawnia ukryte potrzeby bądź wewnętrzne konflikty m.in. poprzez analizę marzeń sennych, objawów nerwicowych czy też przejęzyczeń. Psychoterapia w nurcie psychodynamicznym to najczęściej terapia długotrwała, która znajduje zastosowanie w problemach, takich jak:

• zaburzenia osobowości,
• zaburzenia odżywiania,
• choroby afektywne.

Nurt systemowy

Analizuje system – rodzinę, związek – i jego wpływ na pacjenta.  W tym nurcie za problem nigdy nie odpowiada jedna osoba, lecz wszystkie jednostki, które wchodzą w skład systemu. Najczęściej stosuje się go w przypadku:

• problemów małżeńskich,
• kryzysów rodzinnych,
• dorosłych dzieci alkoholików.

To, na jaki nurt psychoterapeutyczny się zdecydujesz, powinno zależeć przede wszystkim od rodzaju problemu, z którym się borykasz, a także indywidualnych preferencji. Jeśli nie masz pewności, jaka forma wsparcia będzie dla Ciebie najlepsza, możesz umówić się na spotkanie konsultacyjne z psychoterapeutą. Pomoże Ci on obrać właściwą ścieżkę.

źródło: Centrum Psychoterapii Passion for Life